Jeśli mam być całkiem szczery, to przyznam, że nie wiem, dlaczego jest takie porównanie. To znaczy wiem i zaraz o tym opowiem, ale pomimo tej wiedzy, nie mam pojęcia. Czemu akurat jakieś powiedzonko powstaje i jest używane, niechby tylko lokalnie. A inne frazy też o konkret zaczepione, z konkretu wyrosłe, więdną natychmiast i opadają w niepamięć jak byle jaki mem. Może w tym wartość, że porównanie do odskakującego świętego ma w sobie odpowiedni ładunek złośliwości. Tacy grzesznicy w tym Jeziorku, że aż święty nie wytrzymał i błyskawicznie się oddalił. To może być jakiś trop, albo jak się dzisiaj uczenie mówi, background społeczno-emocjonalny, dzięki któremu powiedzenie zaistniało i funkcjonuje. Lokalnie, ale zawsze lepiej lokalnie niż wcale. 

Kto czytał poprzednią notkę o jajecznicy Faberge, ten pewnie zastanawiał się, kto najął anioła, który ukazał się w Jeziorku w czas powstania styczniowego. Kto najął i kto rolę napisał? Nie ulega wątpliwości, że anioł miał wyrobienie i technikę aktorską na odpowiednim poziomie, bo zaufanie zdobył. Ale nie był zbyt pazerny na popularność, bo dodatkowych widzów nie chciał. I uciekł przed kozackim patrolem. Coś jest w majestacie egzekutorów praw najezdniczych, że deprymują samym swoim pojawieniem się. Nie o tremę jednak chodziło, a najpewniej o utrzymanie wiarygodności scenicznej i dyskrecji prestidigitatorskiej. Gdyby tak się okazało, że anielskie tonowanie nastrojów powstańczych mogło mieć jakiś tajemniczy związek z przeciwnikami uwłaszczenia chłopów, albo że event przemyślny podjęty został, aby zapobiec ordynarnej prowokacji zmierzającej do pozbawienia majątków w trybie karnym i życia w trybie natychmiastowym, to producenci całej imprezy mogliby ciężko pożałować propagandowej fantazji.

W teatrze lepiej czegoś nie dopowiedzieć niż przeszarżować. I w życiu tak samo. Podpaść naraz chłopom i kozakom, to byłby dopiero, jak dzisiaj się gada, strzał w stopę. Nie lubię tego określenia, podobnie jak stawania dolarów przeciw orzechom, bo od razu kojarzy mi się z publicystyką w wykonaniu naszych światowców - znaczy pilota boeninga i innych takich. Więc bardzo dobrze, że anioł na widok kozaków uciekł. Ale dlaczego nie mówi się, że ktoś odskoczył jak anioł na widok kozaków, albo że odskoczył jak Rozalia ode dworu. Nie wiem, nie mówi się i tyle. Mówi się - odskoczyła jak Święty Piotr od Jeziorka - i już.

Otóż nie tylko uwłaszczeniowe apetyty albo rewolucyjna agitacja, mogły czynić lud podatnym na pokusę wywołania tremy u kozaków, poturbowania i obrabowania kogoś z carskiej administracji czy właścicieli czegokolwiek. Oj, nie tylko.

Było sobie w Jeziorku dobre, zgodne małżeństwo. Piotr i Rozalia Kowalewscy żyli jak Pan Bóg przykazał, ale nie całkiem byli szczęśliwi, bo Stwórca poskąpił im dzieci. Dręczył ich ten brak, więc radzili się różnych mądrych ludzi i pewnie postępowali zgodnie z otrzymanymi radami, a dzieci jak nie było, tak nie było. Aż ktoś im powiedział, żeby zwrócili się z prośbą o wstawiennictwo do Świętego Piotra. Czemu do Świętego Piotra, to nie wiem, wyobrażam sobie tylko, że to przez klucze do Nieba. Skoro ma moc otwierania bramy dla dusz wstępujących, to może też otworzyć duszyczkom zstępującym na ten nasz padół łez. A jak już wypuszcza, to może delikatnie pokierować, aby nie ominęły Jeziorka i domu Kowalewskich w szczególności. Tak sobie merytoryczne uzasadnienie wyobrażam, lecz się przy nim nie upieram, bo upór wobec rzeczywistej i teologicznie zweryfikowanej wiedzy o specjalnościach mieszkańców Niebios byłby bardzo głupi. 

Państwo Kowalewscy, żeby prośba do Świętego Piotra o wstawiennictwo w departamencie poczęć i szczęśliwych rozwiązań miała odpowiednią wagę i nie była przeoczoną, postanowili wybudować kapliczkę. Pomysł konkretny i pobożny, nic tylko działać. I tu razem z nimi natykamy się na kłopot. Nie wykonawczy i nie materiałowy. Bo robić komu jest, cegieł też nie brakuje, a i nawet gorzelnia pod samym bokiem, więc dzięki jej produktom komfort pracy taki, że i za darmo sąsiedzi by pomogli. 

Są niestety takie kłopoty, na które nic się nie poradzi. To kłopoty jurystyczne. Otóż prawo zabraniało postawić kapliczkę we wsi. Nawet na terenie własnej działki. Co za czort. To jest drobna, i na pewno nie najważniejsza z dolegliwości, jakich się doświadczało pod zaborem. Ciekawa o tyle, że absurdalna. Kacapska złośliwość i tyle. Ale co począć, jak bez kapliczki z poczęcia nici.

Aby nie ranić uczuć religijnych wyznawcom kultu czynowniczego, mogliby postawić w stodole, ale to bez sensu jednak. Nie na to stawia się kapliczki, by w stodole stały. Spodziewanego potomstwa też przecież w stodole trzymać by nie chcieli. Więc poszli w pole, spory kawałek od Jeziorka i tam kapliczkę bez niczyjej łaski na własnej ziemi wymurowali. W darze złożyli bochen chleba i dobrą flaszkę wina. Świętemu Piotrowi mieszkanko i poczęstunek się spodobały, bo Kowalewscy doczekali się piątki dzieci i mnóstwa wnuków. Kapliczka powstała w roku 1852, więc na pewno już niejeden mały Kowalewszczak ciumkał cukierki rozdawane przez anioła. 

I tak to Święty Piotr odskoczył od Jeziorka i stoi sobie mniej więcej w połowie drogi do Piątnicy. Będziecie przejeżdżać, to się pokłońcie. Kapliczka, mimo że niewielka, dobrze jest widoczna nawet gdy kukurydza dorodna, a gdy co innego rośnie, to w ogóle nie ma o czym mówić. Widać ją bardzo dobrze, bo chociaż stoi w polu, to stoi teraz tuż przy drodze.

Jeśli kto jest zawiedziony, że nagła skoczność Świętego Piotra nie wynikała z grzeszności bohaterów tej powiastki, to przepraszam. Coś o ludzkiej próżności, przebiegłości, korupcji, naiwności i obżarstwie będzie następnym razem, bo będzie o gazelkach.

	kamiuszek
	12 lipca 2022 18:33