Bardzo mi się podoba konstelacyjny koncept Piotera. To nie jest coś a la Daeniken, a wprost przeciwnie. To jest opowieść o tym, że człowiek nawet gwiazdy potrafi zatrudnić w swoim interesie. Oczywiście łatwo sensowność podważać na różne sposoby. Ale nawet takie podważanie jest rozmową sprawiającą frajdę. Najłatwiejsze wydaje mi się zbicie ogólnego stwierdzenia, że pomysł jest bez sensu, bo po co mianoby odzwierciedlać ziemskie szlaki handlowe porządkując uznaniowo gwiezdny pył.

Obie dyscypliny, czyli protogeografia gospodarcza i astronomia rozwijały się w tym samym czasie i były uprawiane przez tych samych ludzi z kasty kapłańskiej. Łatwiej jest zapamiętać ułożenie gwiazd, gdy są ułożone w konstelacje. Tak jak łatwiej rozmawiać o podróżach i zależnościach handlowych posiadając schematy. Taki podwójnie przydatny schemat to wygodny przybór edukacyjny. W dodatku usankcjonowany religijnie. Pamiętajmy, że ludzkość sztucznego oświetlenia nie miała do naszych czasów. I nocne Polaków rozmowy odbywaly się pod gołym niebem, szczególnie gdy uprawiało się zawód kupca, żeglarza, operatora karawany.

Mamy więc powód edukacyjny.

Wyobraźmy sobie jakim zaintersowaniem cieszyłaby się sucha książka o szlakach handlowych w porównaniu z książką o szlakach handlowych odzwierciedlonych w gwiazdozbiorach. Czytelnik w takim zestawieniu dostaje podwójną wiedzę, może imponować romantyczno-naukową znajomością konstelacji i obeznaniem z geostrategią. A do tego ma gratis aurę znawcy horoskopów. Po prostu rządzi w rozmowie towarzyskiej. Bartosiki wymiętkają.

Powód drugi jest sakralny. Ci, którzy posiadali wiedzę o gwiazdach, łatwo sprawiali wrażenie, że mają również władzę nad szlakami, a przynajmniej są strażnikami odwiecznej woli bogów. Wymagało to wtajemniczenia. Łączyło się z władzą i interesami kapłańskimi wykraczającymi daleko poza obszar ówczesnej parafii. Pamiętamy międzynarodówkę kapłanów z "Faraona" Prusa. Mnie brakowało w tej powieści właśnie takiego ujednoliconego systemu jak koncept Piotera. To byłby świetny fundament dla kapłańskiej internacjonalnej współpracy.

Powód trzeci to prognozowanie. Gwiazdy dla człowieka są stałe i niezmienne. Tęsknota za stałością, przewidywalnością świata jest dojmująca. A wiemy, że są koniunktury i dekoniunktury, lata urodzaju i klęsk głodu, kataklizmy, wojny, rozkwity firm i ich upadki, nowe możliwości i zwolnienia grupowe. Okrutna i nieludzka zmienność losu. 

I teraz zobaczmy jak łatwo jest o tym rozmawiać, a nawet to jakby kontrolować, gdy do przewidywania koniunktur gospodarczych zaprzęgniemy planety. Planety czyli te ruchome świetlne punkciki. Aż nadto ruchome w porównaniu z gwiazdami stałymi.

Jeżeli przypisujemy jakieś planecie, że jest symbolem boga wojny, to jej pojawienie się w danej konstelacji gospodarczej zwiastuje konflikt zbrojny. I było raczej tak, że gdy wybuchła wojna na danym obszarze, to winę za nią przypisano niewinnej planecie, która przypadkowo w niebieskim odpowiedniku akurat się znalazła i od tej pory nazwano ją imieniem boga wojny.

A potem to już poszło z górki. Astrolog mówi królowi, że bóg wojny wchodzi w nasz szlak handlowy. Król wysyła tam armię. W odpowiedzi wrogi król, który nawet może być denialistą konstelacyjnym, też wysyła swoją armię i samospełniająca się przepowiednia gotowa.

Poza tym wiemy, że zarabia się tak samo dobrze na koniunkturach i dekoniunkturach, a świątynne korporacje przecież nie były mniej rozgarnięte niż dzisiejsi maklerzy. Grunt umieć przewidzieć, wzbudzić odpowiedni ruch na giełdach świata. A to sprawia, że warto było inwestować w wiedzę o gwiazdach, gdy były z niej konkretne pożytki. 

Jeszcze w renesansie zatrudniano astrologów na miejskich etatach i publikowano horoskopy dotyczące gospodarki i polityki. Pewnie częściej niż w średniowieczu.

Myślę, że te trzy powody są wystarczające, aby odpowiedzieć na pytanie, po co mianoby łączyć kropki na niebie tak, aby reprezentowały szlaki handlowe. 

Kłopotem jest oczywiście, że z perspektywy tysiącleci, zmienności świata tego i braków w wiedzy na temat starożytności, trudno jest wskazać jednoznacznie i na 100% pewnie niewątpliwe schematy gwiezdno-handlowe. Nawet dziś w jednym momencie schemat lansowany przez Chińczyków wygląda inaczej niż ten, który za obowiązujący chcieliby mieć Amerykanie. W starożytności mogło być podobnie, a że raczej to była wiedza tajemna, to trudno będzie znaleźć podręcznik z tego świątynnego przedmiotu, który byłby uznany przez nas wszystkich bez wątpienia takim właśnie podręcznikiem.

Ale zabawa świetna. Jeszcze raz gratulacje dla Piotera za kosmiczny pomysł!

	kamiuszek
	8 marca 2025 13:43